Eliane Coutinho • 13 april 2023

De Kwetsbare Academicus

Dat kwetsbaarheid niet afhankelijk is van kleur, afkomst, sociale status, voorgeschiedenis of opleidingsniveau dat werd mij de afgelopen periode weer eens heel duidelijk. Juist dat maakt het definiëren van kwetsbare zwangere of pas bevallen vrouwen ingewikkeld.


Wij geboortezorgverleners beoordelen vrouwen op kwetsbaarheid, laten ze vragenlijsten invullen, gaan met ze in gesprek om gevoelens, angsten en nodigen ze uit om problemen met ons te delen, alles in kader van vroeg signalering. Indien kwetsbaarheid ontdekt wordt die de zwangerschap, bevalling of het moederschap onder druk kunnen zetten is er een breed aanbod aan follow-up.


Uiteraard ontdekken we niet altijd de kwetsbaarheid. (Dit heeft meerdere redenen). Bovendien kan het ook voorkomen dat de kwetsbaarheid ontstaat door een gecompliceerde zwangerschap of bevalling of pas na de geboorte zichtbaar wordt.


De afgelopen periode werd mijn aandacht getrokken door een aantal academici. Zij werden kort na de geboorte van hun kind (2 weken) verwezen voor coaching. De gelijkenissen waren treffend:

· Academische opleiding.

· Dienstverleners, werkend in de Gezondheidszorg

· Groot verantwoordelijkheidsgevoel en plichtsbesef in relatie tot werk en uitvoering.

· Arbeidsethos: Doorgaan met werk zoals gewend voor de zwangerschap.

· Keuze voor benadering en contact met zorgverleners vooral gericht op het fysieke en feitelijke.

· Onprettige gevoelens in de zwangerschap niet gedeeld

· Gevoel van schuld en eenzaamheid.


De cliënten hadden een goede bevallingservaring. De baby’s waren welkom, de moederliefde was er direct. Echter eenmaal in het kraambed aangekomen was er verdriet, diep verdriet. Hoofden die maalden en schuldgevoelens die naar boven kwamen. Tijdens de sessies werd het verdriet gedeeld. Het was oud zeer. In de zwangerschap werd dat weggedrukt, er was geen plaats voor. En nu de baby er was, en alle verantwoordelijkheden voor werk losgelaten konden worden kwam het oude verdriet met grote kracht eruit. Het zorgde voor gepieker in de nacht met als gevolg slapeloze nachten. Het verdriet uitte zich ook op de dag, te pas en te onpas. Er was geen controle over. De verloskundige, partner en huisarts maakten zich zorgen. Slaapmedicatie werd voorgeschreven evenals rust momenten. De nachten waren ietsjes beter maar het verdriet en schuldgevoel niet minder.


"Iemands slaapkamer moet een heiligdom zijn voor de ziel en voor het lichaam."

Waar begin je dan als moeder om jezelf weer te vinden. En waar begin je als coach om de vrouw terug naar haar zelf te begeleiden? Ik nodigde de cliënten uit om de kleur van hun zwangerschapswolk met mij te delen. De kleur grijs en zwart werden genoemd en aangewezen. Ik vroeg ze met te vertellen of ze deze kleur wolk met iemand hadden gedeeld. Het antwoord was, nee, met NIEMAND, ook niet met de partners. En zo startte de coaching sessies.



Soms heb je op je coaching praktijk een tijd lang een bepaald ‘thema’. En juist doordat het zo clustert krijg je nog beter zicht op het thema. Dit thema was: de Kwetsbare Academicus. Als verloskundigen kunnen we de keuze maken ook deze vrouwen te bevragen in hoe ze de zwangerschap emotioneel en mentaal ervaren. Dat is PREVENTIE. Ik roep jullie op om dit te doen. Dat is eenvoudig. Je kan bijvoorbeeld de vraag stellen (voorkeur tussen de 20-30 weken) zwangerschap, om de kleur zwangerschapswolk met je te delen. Wat het antwoord ook zal zijn, je hebt een opening gecreëerd die nu of later van belang kan zijn.


Meer client- en praktijkverhalen

door In de spotlights 19 mei 2025
Kom maar op met die bevalling!
door Claudia van Leent 12 mei 2025
Ze had een heerlijke zwangerschap gehad, al duurde die wel lang. Uiteindelijk werd de bevalling bij Ayse opgewekt. De weeën overvielen haar. Zo was er niks aan de hand en zo had ze weeën om de twee minuten. Ayse had het gevoel dat dit veel te veel voor haar lichaam was en vertelde dat aan de verloskundige. Die reageerde door te vertellen dat het infuus volgens protocol werd opgehoogd en het zo hoorde. Ze kon niks voor haar doen. Ayse dacht: ‘Ik sta er alleen voor.’ Ayse deed haar best de weeën op te vangen. Haar vriend hielp dapper mee. De ontsluiting ging vlot, maar tijdens het persen ontstond er paniek in de verloskamer. Haar baby moest snel geboren worden en er kwam een vacuümpomp aan te pas. Ayse hoorde bezorgde stemmen, keek in onrustige ogen en was niet meer in staat om te reageren. Ze had geen controle meer over haar lichaam. Er stonden wel tien hulpverleners om haar heen. De baby werd met veel moeite geboren en snel bij haar weggehaald om nagekeken te worden. Ayse vroeg naar haar baby, maar niemand reageerde op haar. Ayse dacht weer: ‘Ik sta er alleen voor.’
door Lees over 5 mei 2025
Evelyne is er voor jou: in je nieuwe rol als moeder
Alle nieuwsberichten